Waarom koolmonoxide de stille moordenaar wordt genoemd

Eerder schreef één van onze specialisten al wat over het gifitige gas H2S, ook bekend als zwavelwaterstof of waterstofsulfide. Op het moment dat jij de geur (rotte eieren) van deze sluipmoordenaar al ruikt, kan het al te laat zijn. Maar er bestaat nog een “stille moordenaar”. Het is een giftig gas wat zich op een hele andere manier aankondigt en jaarlijks weer doden eist: CO, ook bekend als koolmonoxide of koolstofmonoxide.

Koolmonoxide: onvolledige verbranding

Koolmonoxide is een gas wat vrijkomt bij slechte, ofwel onvolledige verbranding. Bekende bronnen zijn geisers, cv-ketels, gaskachels en haarden. Maar ook verbrandingsmotoren produceren koolmonoxide. Door een defect, slecht onderhoud of slechte afstelling kan veel koolmonoxide vrijkomen. De eigenschappen van dit gas en de manier waarop het menselijk lichaam erop reageert maken het zo gevaarlijk.

Reukloos en kleurloos

Koolmonoxide is reukloos en kleurloos. Het soortelijk gewicht is bijna gelijk aan lucht, waardoor het niet zakt of stijgt, maar zich juist uitstekend met lucht vermengt. Nog niets aan de hand zou je denken. Toch wel, want het menselijk lichaam doet namelijk iets heel vreemds met koolmonoxide.

Koolmonoxide verdringt zuurstof

Bloed transporteert zuurstof door je lichaam. De stof hemoglobine in het bloed zorgt daarvoor. Nu heeft hemoglobine de nare eigenschap dat het koolmonoxide ruim 200 keer makkelijker opneemt dan zuurstof. Koolmonoxide verdringt zuurstof in het bloed en zonder zuurstof kun je niet overleven. Een hele kleine concentratie koolmonoxide in de lucht is al voldoende voor een potentieel fatale afloop.

Symptomen van een koolmonoxidevergiftiging

In tegenstelling tot een giftig gas al H2S, herkenbaar aan de geur van rotte eieren, kondigt koolmonoxide zich op een andere manier aan. Symptomen van een koolmonoxidevergiftiging zijn duizeligheid, misselijkheid en hoofdpijn. Symptomen die je eerder in verband zou brengen met een griepje of een stevig avondje stappen. Negeer je deze tekens dan volgt bewusteloosheid, zuurstofgebrek in de hersenen en niet lang daarna de dood.

Symptomen van koolmonoxidevergiftiging

Wat te doen bij symptomen van koolmonoxidevergiftiging?

• Verlaat direct de ruimte en ga naar buiten voor frisse lucht.
• Bel ook direct het alarmnummer 1-1-2. Voor slachtoffers van koolmonoxidevergiftiging is het belangrijk om zo snel mogelijk behandeld te worden. Dat gebeurt over het algemeen door het toedienen van 100% zuurstof. De brandweer zal met speciale detectieapparatuur de bron opsporen en uitschakelen.

Tips

Voorkomen is beter dan genezen. Onze specialist heeft wat tips om koolmonoxidevergiftiging te voorkomen:

• Een slecht geïnstalleerd verbrandingstoestel zoals een cv-ketel of kachel is levensgevaarlijk. Laat deze altijd installeren door een erkend installateur.
• Laat regelmatig onderhoud plegen aan gastoestellen of andere verbrandingstoestellen. De installateur kan meten of een toestel koolmonoxide produceert. Laat rookkanalen ook regelmatig controleren.
• Vermijd het gebruik van geisers en andere open toestellen. Neem liever een elektrische boiler of overweeg warm water te nemen via een combiketel.
• Laat de ruimte met een verbrandingstoestel goed ventileren. Laat roosters of ramen open.
• Blijf weg bij uitlaatgassen van verbrandingsmotoren. Laat motoren nooit in een gesloten ruimte draaien waar mensen aanwezig kunnen zijn.
• Schaf een koolmonoxidemelder aan en plaats deze in de buurt van geiser, kachel of ketel.

Meten is weten

Gasdetectiesystemen en rookgasanalyse apparaten voorkomen veel ellende. Voor het meten en detecteren van koolmonoxide zijn er verschillende oplossingen. Van gasdetectie voor industriële toepassing tot apparaten voor het analyseren van rookgas van ketels en andere verbrandingstoestellen. Voor mensen die moeten werken in een omgeving met kans op koolmonoxide, zijn er betrouwbare persoonlijke gasmonitoren. Deze waarschuwen de drager met licht, geluid en een trilsignaal als een te hoge concentratie wordt gemeten.

Bescherming tegen koolmonoxide

Stofmaskers en maskers met filterpatronen gaan je zeker niet helpen! Er bestaan wel vluchtmaskers die kortdurend beschermen tegen CO als men moet evacueren bij bijvoorbeeld een brand. Andere adembescherming zijn vol-gelaatsmaskers gekoppeld aan een airline systeem met externe luchttoevoer, of gevoed met persluchtflessen.

Werken met koolmonoxide

Zijn er in je werk risico’s op het vrijkomen van koolmonoxide? Haal er dan altijd een specialist bij die kan adviseren m.b.t. een veilige werksituatie.