Zo gevaarlijk is zwavelwaterstof; de stank van rotte eieren
Voor wie vroeger als kind wel eens stinkbommetjes heeft gegooid, is de geur van rotte eieren onmiskenbaar. Het gas wat deze stank veroorzaakt is zwavelwaterstof, ook wel waterstofsulfide of H2S genoemd. Zo nu en dan is zwavelwaterstof in het nieuws. Expert adembescherming Jan Willem de Winter krijgt dan ook regelmatig de vraag hoe gevaarlijk dit gas voor mensen is. Dat daar geen eenduidig antwoord op is, legt hij uit.
Gevaarlijk en zelfs dodelijk
H2S of zwavelwaterstof is een kleurloos gas. De typerende stank van rotte eieren geeft al veel overlast. Maar H2S is een sluipmoordenaar. Het is erg gevaarlijk en kan zelfs dodelijk zijn. Dat geeft meteen aan hoe je moet omgaan met de blootstelling. Er zijn veel aspecten waar je rekening mee moet houden, wanneer dit gas ongecontroleerd in de lucht terechtkomt.
Klachten zijn geen allergische reactie
H2S prikkelt de zenuwuiteinden, wat klachten als misselijkheid, hoofdpijn, duizeligheid en tranen veroorzaakt. Er wordt bij een incident wel eens gesuggereerd, dat deze klachten de gevolgen zijn van een allergische reactie. Dat is niet waar. Ze zijn niet het gevolg van een allergische reactie zoals bijvoorbeeld door huisstofmijt, hooikoorts of huisdieren. Iedereen kan deze klachten door H2S ontwikkelen.
Schade aan de gezondheid
Als de blootstelling aan H2S wordt weggenomen, verdwijnen ook de klachten. Tenminste bij een blootstelling die onder de vastgestelde grenswaarden ligt. Dit zijn juist de moeilijkheden in het beantwoorden van de vraag of H2S een gevaarlijk gas is. De grenswaarden die voor H2S zijn vastgesteld, zijn namelijk waarden waaraan werknemers mogen worden blootgesteld. Tot deze grenswaarden, vastgesteld door deskundigen, wordt aangenomen dat er geen risico is op schade aan de gezondheid. Maar dat is bij een “normaal arbeidsproces” van 40 uur per week.
Effect van blootstelling
Arbeid wordt gewoonlijk 8 uur per dag, 40 uur per week en vaak een arbeidsleven (40+ jaar) lang verricht. In het vaststellen van de grenswaarden is rekening gehouden met de herstellende capaciteit van het lichaam als het niet meer wordt blootgesteld. Dat is dus de tijd na werktijd. Er wordt ook rekening gehouden met de effecten van herhaalde blootstelling. Elke dag een klein beetje blootstelling kan op termijn namelijk veel schadelijker zijn dan incidenteel een hoge(re) blootstelling. Dat is het effect van blootstelling x frequentie.
Gevolgen van continue blootstelling niet bekend
Welke gevolgen heeft het op de gezondheid van mensen bij een continue blootstelling die onder de grenswaarde ligt? Dat is niet of niet gedegen onderzocht. Een vergelijk maken met de gegevens voor het veilig werken met chemicaliën, waarin de grenswaarden voor H2S zijn benoemd, blijft erg moeilijk. Want deze zijn immers gebaseerd op een arbeidssituatie.
Wat te doen bij de geur van rotte eieren?
Wanneer je de geur van rotte eieren waarneemt, wordt je zeer waarschijnlijk blootgesteld aan zwavelwaterstof, H2S. Wat te doen in zo’n situatie?
Het internet en sociale media zijn een snelle bron van informatie. Het is verstandig om het nieuws van bekende instanties te volgen, zoals de regionale omroep en de officiële instanties. Ga niet zonder meer af op de berichten van onbekenden.
Wat als u geen informatie kunt vinden?
Neem dan je eigen passende maatregelen. Sluit ramen en deuren en blijf binnenshuis. Of je zoekt elders onderdak totdat je zeker weet dat je veilig bent. Niets is het waard om je gezondheid op het spel te zetten of onderdeel van een discussie te maken. Maar je moet ook niet in blinde paniek vluchten. Vertrouw op de autoriteiten die alles doen om je juist te informeren. Volg de instructies en zoek het gevaar vooral nooit op.
Dom en gevaarlijk
Helaas zijn er veel voorbeelden waarbij autoriteiten een gebied afzetten met bijvoorbeeld afzetlint. Dan zijn er altijd nieuwsgierigen die voorbij die afzettingen gaan en het gevaar juist opzoeken. Omdat zij vinden dat ze op de hoogte moeten zijn en zelf de ernst van situatie willen inschatten. Je zult niet de eerste tegenkomen die een selfie maakt op een plek die afgezet is. Dat is ronduit dom en gevaarlijk.
H2S wordt ook wel sluipmoordenaar genoemd, lees hier waarom.
Meer weten over grenswaarden? Kijk dan op Arboportaal.nl.
Advies nodig?
Heb je vragen over veiligheid op de werkvloer in combinatie met H2S. Of kunnen we je ergens anders mee helpen? Neem gerust contact met ons op. Bel 088 – 130 60 30 of maak gebruik van onderstaand contactformulier.
